ประวัติ

ในปี พ.ศ.2499 โดยที่เป็นการสมควรให้ยกฐานะท้องถิ่นบางส่วนในตำบลริม อำเภอปัว จังหวัดน่าน ขึ้นเป็นสุขาภิบาล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยในขณะนั้นคือจอมพล ป.พิบูลสงคราม จึงได้ประกาศจัดตั้งสุขาภิบาลขึ้นให้เรียกชื่อว่า “สุขาภิบาลริม จังหวัดน่าน” ประกาศ ณ วันที่ 24 กันยายน 2499 (ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 73 ตอนที่ 83 วันที่ 15 ตุลาคม 2499)

ต่อมา ในปี พ.ศ.2524 กระทรวงมหาดไทยได้พิจารณาเห็นว่า สุขาภิบาลริม อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน เป็นชื่ออันไม่เหมาะสมสมควรเปลี่ยนชื่อเสียใหม่ โดยใช้ชื่อว่า“สุขาภิบาลท่าวังผา อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน” ประกาศ ณ วันที่ 16 มีนาคม 2524 (ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 98 ตอนที่ 63 วันที่ 28 เมษายน 2524)

ในปี พ.ศ.2542 ได้มีพระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ.2542 ให้บรรดาสุขาภิบาลตามกฎหมายว่าด้วยสุขาภิบาลที่มีอยู่ในวันที่พระราชบัญญัตินี้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา มีฐานะเป็นเทศบาลตำบลตามกฎหมายว่าด้วยเทศบาล โดยให้มีผลใช้บังคับเมื่อพ้นกำหนด 90 วัน นับแต่วันประกาศในราชกิจจานุเบกษา ทำให้สุขาภิบาลท่าวังผาได้ยกฐานะเป็น “เทศบาลตำบลท่าวังผา” ตั้งแต่วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 เป็นต้นมา (ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 116 ตอนที่ 009 ก วันที่ 24 กุมภาพันธ์ 2542)

เมื่อเดือนกรกฎาคม 2547 องค์การบริหารส่วนตำบลท่าวังผาได้ยุบรวมเข้ากับเทศบาล ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่องรวมองค์การบริหารส่วนตำบลกับเทศบาล ลงวันที่ 1 กรกฎาคม 2547 โดยให้มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป (ราชกิจจานุเบกษา ฉบับทั่วไป เล่มที่ 121 ตอนพิเศษ 75 ง วันที่ 9 กรกฎาคม 2547)

ที่ตั้งและอาณาเขต

เทศบาลตำบลท่าวังผา ตั้งอยู่บริเวณสองฟากถนนสายน่าน-ทุ่งช้าง ตั้งแต่หลักกิโลเมตร ที่ 40-45 ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าวังผาทั้งหมด โดยห่างจากจังหวัดน่าน 42 กิโลเมตร และห่างจากกรุงเทพมหานคร 710 กิโลเมตร ที่ความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางที่ 234.70 เมตร มีพื้นที่ประมาณ 30.50 ตารางกิโลเมตรหรือ 19,062.50 ไร่ และมีหมู่บ้านในเขตปกครอง 7 หมู่บ้าน คือ

หมู่ที่ 1 บ้านดอนชัย	นายชาติ ปราบริปู เป็นผู้ใหญ่บ้าน
หมู่ที่ 2 บ้านท่าวังผา นายสุเทพ	ตระกูลไทย เป็นผู้ใหญ่บ้าน
หมู่ที่ 3 บ้านอาฮาม	นายวาท เชียงหนุ้น เป็นกำนันตำบลท่าวังผา
หมู่ที่ 4 บ้านสบยาว	นางวิราวรรณ จิณะไชย เป็นผู้ใหญ่บ้าน
หมู่ที่ 5 บ้านวังว้า	นายบดินทร์ จิณะไชย เป็นผู้ใหญ่บ้าน
หมู่ที่ 6 บ้านท่าวังผา 2	นางอรุณ ไชยสลี เป็นผู้ใหญ่บ้าน
หมู่ที่ 7 บ้านท่าวังผา 3	นายสานิต ใหม่กุละ เป็นผู้ใหญ่บ้าน

อาณาเขตติดต่อ (ดังแสดงในแผนที่เทศบาลตำบลท่าวังผา)

ทิศเหนือ	ติดกับ ต.จอมพระ อ.ท่าวังผา และ ต. เจดีย์ชัย อ.ปัว
ทิศใต้	ติดกับ ต.ป่าคา อ.ท่าวังผา และ ต.ริม อ.ท่าวังผา
ทิศตะวันออก	ติดกับ ต.จอมพระ อ.ท่าวังผา และ ต.ป่าคา อ.ท่าวังผา
ทิศตะวันตก	ติดกับ ต.ริม อ.ท่าวังผา และ ต.ผาตอ อ.ท่าวังผา

ลักษณะภูมิประเทศ
ภูมิประเทศส่วนใหญ่ของเทศบาลตำบลท่าวังผา โดยทั่วไปเป็นพื้นที่ราบเพื่อเกษตรกรรม ด้านทิศตะวันออกเป็นที่ราบเชิงเขา โดยมีแม่น้ำน่านซึ่งเป็นแม่น้ำสายหลักไหลผ่านทางทิศตะวันตกของเทศบาล ยาวประมาณ 8.60 กิโลเมตร ซึ่งในฤดูฝนมักเกิดน้ำล้นตลิ่งเข้าท่วมบ้านเรือนและทรัพย์สินของประชาชน ที่อาศัยอยู่ริมตลิ่งได้รับความเสียหายทุกปี

ลักษณะภูมิอากาศ

ฤดูฝน	เริ่มตั้งแต่เดือนมิถุนายนถึงเดือนกันยายน โดยได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้พัดมาจากมหาสมุทรอินเดีย (ปริมาณน้ำฝนสูงสุดเฉลี่ยวัดได้ 1,405.50 มิลลิเมตร/ปี)
ฤดูหนาว	เริ่มตั้งแต่เดือนตุลาคมถึงเดือนมกราคม โดยได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ พัดมาจากตอนเหนือของประเทศจีน (อุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ย 7.20 องศาเซลเซียส)
ฤดูร้อน	เริ่มตั้งแต่ปลายเดือนกุมภาพันธ์ถึงปลายเดือนพฤษภาคม โดยได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือพัดมาจากตอนเหนือของประเทศจีน (อุณหภูมิสูงสุดเฉลี่ย 42.90 องศาเซลเซียส)

ประชากร
เทศบาลตำบลท่าวังผา มีจำนวนประชากรตามข้อมูลทะเบียนราษฎร (ณ เดือน มีนาคม 2562) จำนวน 5,208 คน แยกเป็น ชาย 2,495 คน หญิง 2,713 คน ความหนาแน่นของประชากร ประมาณ 172 คนต่อตารางกิโลเมตร จำนวนหลังคาเรือนในเขตเทศบาล 2,623 หลังคาเรือน การกระจายตัวของครัวเรือนส่วนใหญ่อยู่ตามแนวถนนวรนคร และถนนสายน่าน-ทุ่งช้าง ซึ่งเป็นย่านการค้า การพาณิชย์ ตลาด และสถานบริการต่างๆ

หมู่ที่ 1 บ้านดอนชัย	จำนวน 323 คน
หมู่ที่ 2 บ้านท่าวังผา นายสุเทพ	จำนวน 711 คน
หมู่ที่ 3 บ้านอาฮาม	จำนวน 727 คน
หมู่ที่ 4 บ้านสบยาว	จำนวน 884 คน
หมู่ที่ 5 บ้านวังว้า	จำนวน 1,058 คน
หมู่ที่ 6 บ้านท่าวังผา 2	จำนวน 853 คน
หมู่ที่ 7 บ้านท่าวังผา 3	จำนวน 652 คน